Sa, 10./11. Juni 2006 / Bezirksmusikfest Salouf (GR)

Pagina da Surmeir - 15. Juni 2006

pb. Ena festa da musica districtuala a Salouf cun igl amprem de da stad ò plaschia a tots. En belezza concert da gala la sonda seira cun la Universal Brass Band Wil, fitg bunas producziuns dallas diversas musicas cun igl toc da paia, ena stupenta organisaziun.

Per ena musica relativamaintg pitschna scu chella da Salouf-Mon-Stierva cun ca. 25 commembers n’ègl betg schi simpel dad organisar ena festa da musica cun 500 musicants ed anc tants auditours e giasts. E chegl an ena vischnanca pitschna cun 200 abitants ed ena infrastructura corrspondenta. Ensatge uscheia vo angal, schi quasi l’antiera vischnanca è chel de an peis e tot tgi metta mang vedlonder an ena furma u l’otra. Chegl vala betg angal per igls abitants da Salouf, mabagn er per chels dallas dus otras vischnancas Mon e Stierva. En angaschamaint spezial on musso igls commembers digl comite d’organisaziun cun lour parsoura Corsin Demarmels, pero er tottas commembras e commembers dall’uniun da musica. Per els ò la lavour antschet gio dei avant la festa ed er cun la festa n’è ella betg fittada.
Cun chegl è atgnamaintg purto igl mussamaint, tgi betg angal igls centers cun ena infrastructura optimala ed en grond potenzial da gidanters so organisar e realisar ena tala festa, mabagn tgi er en li pi pitschen vign a freida, er schi la sia infrastructura è betg an tots gros perfetga. Ossa ègl angal da sperar tgi tot igls sforzs e las fadeias digls organisatours portan all’uniun da musica en bel retgav tgi remunerescha dasperas la rancunaschientscha er en bel retgav ainten cassa.

En grondious concert da gala
L’avertura dalla festa da musica è stada la sonda seira cun igl concert da gala. Tg’ins è nia dad angascher persiva ena furmaziun scu la «Universal Brass Band Wil» è gio en bel success. Chegl tgi la musica cun lour 30 musicants ò purschia chella seira è veiramaintg en deletg d’amprema classa per mintga amei dalla musica instrumentala. Cun ena tecnica perfetga e tocs tant pretensious scu er plaschevels on els incanto igl publicum durant prest dus ouras. Ed ins è betg smarvalea da santeir, tgi la furmaziun fundada igl 1981 cun musicantas e musicants da divers cantuns ò fatg igl 7.avel plaz dad ena concurrenzas da brass naziunala a Montreux.
La «Universal Brass Band» Wil collaborescha adegna puspe cun oters dirigents ancunaschaints. Igl davos taimp ed er per igls proxims concerts è la batgetta neida surdada a Markus Fisch. E Markus Fisch n’è betg simplamaintg en dirigent, mabagn en dirigent da rancunaschientscha naziunala tgi ò dirigia diversas furmaziuns ancunaschaintas u fatg or da societads da musica mediocras talas da reputaziun. Schi tgi è Markus Fisch? El è atgnamaintg igl muteiv per igl liom tgi la «Universal Brass Band» da Wil è rivada a Salouf. Markus Fisch ò rieischs a Salouf, sia mamma era Lina Battaglia. Ed ella ò savia da rachintar, tgi sies bab, Crest Battaglia vess gia interess avant 80 onns da fundar ena musica a Salouf. El ed en collega vevan en corn sen dus, tgi mintgign pudeva duvrar en’emda. Pero tar la fundaziun erigl betg nia, essend tgi ins veva betg igls daners.
Markus Fisch varo irto en po da tots dus mangs. Sies bab era er dirigent ed igl fegl ò gio fitg bod antschet cun en instrumaint ed è sa sviluppo tar ena conrnetist d’amprema classa. Siva en amprendissadi scu electronicher è suando en studi da musica. Oz lavoura el pero puspe segl mastier e fò la musica dasperas cun diversas activitads.

Igls tocs da paia
Cun 16 societads da musica tgi èn sa participadas alla festa da musica e da chellas anc treis dad ordvart igl district III eran oramai angal 13 da 33 musicas commembras. Chegl è mianc la mesadad e pitost maier, pero para chella tendenza dad esser generala, tenor Armin Eggenberger, igl president districtual.
Chellas 16 musicas èn sa preschentadas la dumengia an la nova sala polivalenta da Salouf. Igl laresch dalla sala è sa musso scu bung material accustic er per instrumaints da flo. Chegl on er igls dus experts Niklaus Dopple e Kurt Hartmann confirmo. Ena buna acustica vot pero deir, tgi ins sainta er pi bagn igls sbagls.
Dallas 16 societads da musica vevan angal treis ena furmaziun da harmonia e tot las otras da brass. Chegl è oz pitost la tendenza ed er perveia dall’intunaziun e la sobradad ègl pi simpel dad aveir angal instrumaints da sturs.
Scu tgi las diversas musicas on absolvia lour toc da paia, glez mossa la glista da rangaziun, noua tgi la prestaziun vign exprimeida an puncts. Igl maximum tg’ins saveva contanscher eran 120 puncts. Per mintga categoria niva duvro ena scala correspondenta. Igls experts paran dad esser stos pulit strantgs, pertge er tar las musicas rangadas davant dattigl anc pulit potenzial per en migliuramaint. Uscheia mantgan er tar la «Universal Brass Band Wil» anc 5.5 puncts per igl maximum.

Cun igl fragn saro
Belezza d’ora, ena culissa magnifica cun ena prada flurenta, en auditori angraztgevel: chegl fissan stadas premissas ple tgi bungas per la concurrenza da marschar. Igls experts Markus Egger e Markus Schai èn pero betg gist stos incantos dallas prestaziuns. Sen la dumonda, schi chella «renumada» stierta vegia forsa gia ena influenza negativa on igls experts managea: «I pudess esser tgi la «tema» dalla stierta ò forsa blocco en tant igls musicants, pero igl muteiv principal ègl betg». I seia da constatar ena mancanza da mutivaziun generala per chella sparta dalla musica da flo. «Dantant è chegl ena domena dalla musica instrumentala, angal cun ena musica instrumentala ins so anc marschar vetiers. E marschar è ena show. Chegl stò exprimer en plascheir intern da leir sa mover tenor la musica», ò managea Markus Schai. Chegl tgi els vegian via seia pero sto nigna show. Angal cun zaps curts e scu cun tratg igl fragn ins mussava tot oter tgi plascheir. Magari vigna la musica da marschar considerada da blers pitost scu sforz e la tenuta seia correspondenta. En migliuramaint seia angal da contanscher cun ena midada radicala digl pansar, èn stos igls pleds dètg clers digls experts.