IL POP DA NAIV DA LA LUNGURELLA.

In üna gronda cità sülla plazza "ALBA" staivan ils taxists. Pel mumaint nun hana gnü inguotta da far. Ed uschè as daivna sü ingiavineras e quintaivan vizs. Els han ris! Il prüm ha fat: "Ha, ha, ha", il seguond: "Hi, hi, hi", il terz: "He, he, he". Els han ris uschè cha's dudiva quai dalöntsch davant. Cun quai chi navaiva ferm, d'eira bainbod dapertuot üna bella pruna naiv. Intant nu saviavan ils taxists plü ingünas nouvas ingiavineras da quintar e vaivan gronda lungurella. Our da spüra lungurella hana fat ün pop da naiv. Perche chi til han fat our da lungurella, til hana dat nom "Lungurella".

"Bun di Lungurella" ha clomà la glieud chi passaiva speravia e dschaiva: "Bun, bun, quai es il pop da naiv co chi tocca." Il pop da naiv faiva tschegns culs ögls a la glieud, riaiva ed i paraiva cha saja tuot in uorden. Ma, na. Perche ch'el staiva adüna sülla listessa plazza, ha'l cumanzà ad aviar propcha lungurella. "Eu nun ha ingün dalet da viver," s'ha dit il pop da naiv. "Be star qua sco ün monumaint. Be star in pè, gnanca sezzer nu possa. Greiva es la vita d'ün pop da naiv."

Ün di cur cha'ls taxists nun han güsta guardà, ha avert il pop da naiv l'üsch dal auto chi staiva daspera, es sezzà aint ed es i davent. Il pop da naiv chi vaiva nom Lungurella, giaiva cul auto sco'l diavel. Quai til plaschaiva. El riaiva e dafatta sbragiva dal plaschair. Verd o na verd, cotschen o na cotschen, il pop da naiv giaiva in tuotta malura suravi tuot las cruschadas fin cha sülla tschinquantatschinchavla cruschada es i a fin il benzin.

Là til ha eir fermà il pulizist chi dirigiva il trafic. "Sa'L, ch'El ha fat difficultà al trafic? El sto pajar quaranta francs multa," ha dit il pulizist al pop da naiv. Il pop da naiv ha stendü oura seis cheu da naiv. "Che, quaranta francs? Ingio pigliess eu quaranta francs? Eu sun sainza raps, per plaschair." "Bun, bun," ha il pulizist respus cun üna tschera sombra. "El cuntradischa amo. Alura paja'L tschient francs. Co ha El nom?" "Lungurella," ha respus il pop da naiv. "Che, lungurella? Ei Til dun lungurella" s'ha rabgiantà il pulizist. "Eu nun sun qua per spass. Cura es El nat?" "Avant ün'eivna." "Hm, avant ün,'eivna. Ed ingio es El nat?" "Sülla plazza ALBA." "Co ha nom seis bap?" "Eu nu sa." "Vainch francs. Co ha nom sia mamma?" "Eu nu sa." "Quaranta francs. Co ha nom seis bazegner?" "Fürtüna da Dieu, eu nu sa tantüna quai!" ha cumanzà a cridar il pop da naiv. "Bun" ha dit il pulizist. "Cun quels umans sco El savaina da'ns güdar." "Ma, eu nu sun quai - l'uman" ha dit Lungurella. "Eu sun il pop da naiv." "Il pop da naiv, schi o na, quai m'es listess. El es i culla sveltezza na permissa. El nu sa il nom da Seis bap. El nu voul pajar multa. Ch'El vegna cun mai!" Che ha gnü da far il pop da naiv? El es i cul pulizist e d'eira tuot trist.

Giò da tschêl guardaiva il sulai. El ha guardà e guardà, tuot ha vis ed ha gnü da rier. E lura s'ha dit il sulai, ch'el güda al po da naiv. El ha cumanzà a splendurir uschè ferm fin cha la naiv es alguantada ed ha fat pantans. Il pop da naiv ha eir cumanzà ad alguantar. I culaiva oura dad el sco da l'hom da l'aua. "Ch'El nu pastrüglia la via!" s'ha rabgiantà il pulizist chi dirigiva il trafic. "Per quai es eir üna multa." Ma che esa da far? Dal pop da naiv es restà be ün pantan grond. Il pulizist ha dat be ün suspür, s'ha lavà giò las süuors chi til gnivan giò per la fatscha ed es tuornà sülla cruschada. Ma in quist mumaint ha glivrà il sulai a splendurir e s'ha zoppà davo las nüvlas. In üna paca pezzetta d'eira il pantan dschet e s'ha müdà in ün bel sglischin. Il davomezdi cur cha'ls uffants sun tuornats a chasa da scoula hana vis quist bel sglischin. Cun plaschair sglischivna là fin saira.

Oldrich Syrovatka/trad. Alena
Parablas