IL GIAT CHI VAIVA JENT LA PULTRUNA.

Minchün disch cha'ls giats sun fos, ma quai nun es insomma brich la vardà. I d'eira üna jada ün giat nair chi portaiva üna mascha cotchna. El guardaiva oura fich bain e tuot las sopchas til dschaivan: "Vè at sezzer pro mai, i sarà agreabel, vezzarast!" In stüva d'eiran ses sopchas. Ellas d'eiran our da chürom, vaivan bels peis intagliats, ma il giat vaiva jent be üna pultruna cun uraglias grondas, üna pultruna pel bazegner. La pultruna d'eira fingià veglia, vaiva adüna fraid ed uschè staiv'la sper la platta, il giat sezzaiva laint da la bunura fin a la saira, baderlaiva cun ella, tilla legiaiva avant las gazettas ed els vaivan bel insembel.

Tuot las sopchas in stüva d'eiran in malas culla pultruna ed ellas discurrivan suot vusch üna cun l'otra, perche cha'l giat dà bada be a quista pultruna plufra? Nus eschan tantüna plü bellas, nus vain ils peis intagliats e la pultruna es veglia, trida e sias uraglias sun grondas sco ün elefant. E quai ha dudi la pultruna, cuntuot cha han las sopchas discurrivan da quai suot vusch. La pultruna ha las uraglias grondas e doda tuot, ed uschè s'ha'la ditta: "Las sopchas han forsa radschun, eu sun veglia, trida, n'ha uraglias grondas, eu guard oura forsa curius, üna jada bada quai il giat ed eu nu til plasch plü e che capita lura?" E perche ch'ella tmaiva da perder il giat culla mascha cotschna, ha'la spettà fin ch'el es i a spass sül tet, es ida in chadafö, ha tut our da la s-chaffa il curtè il plü grond e "zac" s'ha'la tagliada giò tuottas duos uraglias. Alura s'ha'la guardada aint il spejel. Las uraglias d'eiran davent, ella guardaiva oura uossa sco otras sopchas e vaiva plaschair pervi da quai."Uossa nu stuvaraja plü dudir ingüns pleds pluffers ed il giat am varà adüna jent," s'ha'la ditta. 

Ma il giat tuornond da la spassegiada, ha splattà ils mans insembel ed ha dit: "Tü hast fat üna bella tuctaria, quai at di eu. Üna pultruna sainza uraglias nu vala tantüna plü inguotta. Uossa at büttna sül palantschin," ed el ha gnü radschun, üna pultruna sainza uraglias nun es ingüna pultruna ed uschè tilla hana büttada sül palantschin. Là d'eira s-chür e fraid, la pultruna d'eira adüsada vi dal chod ed uschè tremblaiv'la sco la föglia ed ella d'eira trista.

Ella s'algordaiva dal giat ed ella as dschaiva: "Che n'haja be fat. Eu n'ha vuglü plaschair al giat ed uschè esa stat fini cun mai. Uossa sezza il giat sün üna sopcha da chürom culs peis intagliats e tilla legia avant las gazetas ed a mai ha'l fingià lönch invlidà. Ils giats sun tantüna fos, quai es cuntschaint." Ma, quai nu d'eira la vardà, il giat nu tilla ha insomma brich invlidada. "Co possa be invlidar", s'ha'l dit. "Eu sun be ün giat e mincha giat es fos, ma perche füss eu fos vers la pultruna, cur chi's sezza aint uschè bain?" Ed uschè è'l i sül palantschin ed ha dit: "Nu't far inguotta landroura, cha tü est sül palantschin. A mai plascha qua, sül palantschin, meglder co in stüva. Eu sun tantüna ün giat. Nus saran dimena insembel. Tü sarast mia pultruna ed eu pisserà cha tü nun hajast fraid." Hopp, ed el sezzaiva fingià sülla pultruna ed ha cumanzà a grofflar. Davo ha'l let avant las gazettas la pultruna. El tillas ha lettas quiet illa s-chürdüm, perche cha la s-chürdüm nu fa inguotta al giat. La pultruna d'eira furtünada e quai tilla d'eira listess, ch'ella nu dudiva quai cha'l giat legiaiva. I tilla d'eira listess ch'ella nu vaiva plü uraglias, ella d'eira cuntainta e riaiva ed ha pensà, che plufra ch'ella es statta da dir cha'ls giats sajan fos.

Milos Macourek/trad. Alena
Parablas