|
|
|
|
Revistė alternativo-shkencore pėr fenomenet spirituale, mistike e parapsikologjike
"ASTRA" ėshtė revistė alternativo-shkencore qė trajton tema interesante nga fusha e parapsikologjisė, psikologjisė, mjekėsisė, etj.,si dhe tema tė tjera mjaftė atraktive, tė cilat, qė nga lashtėsia e deri mė sot, kanė zgjuar kurreshtjen e shumė personaliteteve shkencore me famė botėrore. "ASTRA" ka filluar tė botohet nė qershor tė vitit 1996 nė qytetin e Prizrenit, si revistė dymujore, mirėpo, pėr shkak tė situatės, redaksia u detyrua qė nė mars tė vitit 1998 ta pezulloj pėrkohėsisht botimin e saj. Kryeradaktor i parė, njėkohėsisht edhe inicues i parė pėr botimin e "ASTRĖS" ishte z. A. Kolgeci, i cili tani ėshtė editor i saj, ndėrsa kryeredaktor i tanishėm ėshtė z. H. Hamėzbala. Nga numri i katėrt, me ndihmėn e Shoqatės alternativo-shknencore "UNIVERSI", "ASTRA" u distributua edhe nė kiosqet Zvicerane ku u mirėprit nga komuniteti shqipatarė. Pėr informata mė tė hollėsishme mund tė lajmėroheni nėpėrmjet kėtij e-maili:
Mė poshtė po u paraqes (nė pika tė shkurtėra) disa artikuj tė botuar nė numrat e kėsaj reviste: Pse botohet "ASTRA"? Qėllimi i "ASTRĖS" ėshtė qė ta lartėsoj Dashurinė ndėrnjerėzore si tė vetmen Perėndi sė cilės duhet pėrkulur. "ASTRA" mėton tė shėrbej pėr dobinė e tė gjithėve, nė radhė tė parė duke ofruar tema tė tilla qė qojnė kah ngritja shpirtėrore dhe vetėrealizimi. "ASTRA" mėton tė ndėrtojė besimin e mirėfilltė tė njeriut; mėton ta ndėrtojė Njeriun e Ri, tė nėnqiellit tonė, me botkuptim tė ri pėr vlerat e brendshme dhe pėr dashurinė ndėrvėllazėrore e ndėrnjerėzore. Ajo mėton tė krijoj njeriun me sy plot parajsė- Njeriun e bukur! Se vetėm tė tillė do tė mund t'ia krijojmė vetes njė Botė tė Re, mė tė pėrndritur, mė tė lumtur, ku vetė do tė jetojmė. "ASTRA" mėton tė na mėsoj t'i kultivojmė mendimet dhe qėndrimet pozitive; dhe tė arrijmė ndryshime nė kahje pozitive. Ajo mėton tė na bėjė mė pozitivė, mė harmonikė dhe mė tė shėndoshė. "ASTRA" mėton qė botėn e mistereve dhe tė gjitha dukuritė e saj, qė veē janė afruar buzė shkencės dhe presin radhėn pėr t'u futur nė gjirin e saj, t'i shtjelloj nėn prizmen e objektivizmit empirik, duke i ēveshur ato fenomene enigmatike nga velloja e errėt dhe gjykimet e gabura qė kanė mbisunduar e mbisundojnė edhe sot mbi to, dhe duke u dhėnė atyre formė transparente, reale dhe sa mė tė qartė pėr secilėn kategori lexuesish. "ASTRA" ėshtė revistė apolitike. Do t'u pėrmbahet vetėm tė vėrtetave universale, si i vetmi autoritet qė duhet nderuar. E hapur do tė jetė pėr tė gjithė bashkėpunėtorėt, qė me dashuri e mirėkuptim do t'i qasen asaj. Redaksia
Mesazh festiv Ta kultivojmė pemėn e dashurisė Si drurėt me borėn e parė tė dimrit jemi tė rėnduar me shtresėn e ftohtėsisė, tė vujatjes, tė brengosjes e tė lakmisė. Vetėm dashuria, si dielli i zjarrtė, mund tė shkrijė atė borė dhe ajo zė tė pikojė nga degėt e shpirtit tė rėnduar... Lulet, blerimi, cicėrimet dhe kėngėt e shpirtit do t'i gjejmė vetėm nė rrugėn e dashurisė, qė na ēon kah vetvetja. Pranvera e shpirtit, nė kopshtin e jetės, buron vetėm nga fryma e dashurisė... Na mbetet vetrealizimi detyrė mbi detyrat. Ta pėrmirsojmė vetveten nė radhė tė parė. Secili duke pėrmirsuar vetveten, pėrmirsohemi tė gjithė. Vetėm njeriu i mirė ėshtė pjesėtar i mirė i njė kombi. Vetėm njeriu i mirė ėshtė mjek i mirė, inxhinier i mirė, profesor i mirė, bujk i mirė e ēkado qoftė tjetėr. Tė mėsohemi t'i zhdavarisim mendimet e liga. Ta pastrojmė horizontin e shpirtit nga retė e dendura tė mendimit negativ, qė vetė i kemi krijuar. T'i zbusim ēakajt e urrejtjes, tė injorancės, tė egoizmit. Ata janė demonėt qė ushqehen me shpirtin tonė. Nė horozontet e pastruara tė shpirtit le tė shndris dielli rrezor i dashurisė dhe i bukurisė. Kjo do tė ishte njė jetė e pajisur me parajsėn e humbur, tė cilėn e ėndėrrojmė. Jetė e stolisur me shkėlqimet ylberore tė shpirtit njerėzor, jetė me hare e gėzim, me cicėrima hareplote, pa urrejtje e mėrzi. Por, njė botė e kėtillė nuk ndodhet e gatshme askund. Kjo botė krijohet dhe s'ėshtė akt, por proces, qė duhet ndėrtuar tėrė jetėn. Ta ndėrtojmė botėn e mirėsisė e tė dashurisė, botėn e tė mirės, ku do tė realizohet jeta jonė. Tė bėjmė qė nė kopshtin e saj tė ketė sa mė shumė lule e dashuri, zogj e bilbila tė shpirtit tė ēiltėr. Tė jetojmė nė parajsėn e jetės, qė vetė e ndėrtojmė - pa mendime negative e pa urrejtje, pa smirė e xhelozi, pa shpirtngushtėsi e intolerancė, por tė jetė ajo e begatuar me sinqeritet e urtėsi, me dashuri e mirėkuptim. Le tė jetė ky objektivi ynė ideor, qė do tė pėrpiqemi pėrjetėsisht pėr ta pushtuar. Tėrė kėtė mrekulli mund ta bėjė veē dashuria, dashuria e pastėr e njeriut pa egoizėm. Dashuria e njeriut, qė njeriun e do pa interes, pa hile. Dashuria e njeriut qė tjetrin e pranon si vėlla, qė nė tė sheh xixėn e shkėputur nga vatra e pėrbashkėt hynjore, ēfarė ėshtė edhe vetė. Ja, pikėrisht kėto ditė po e pėrcjellim Vitin e Vjetėr dhe po e presim Vitin e Ri . Urojmė qė ta kultivojmė Pemėn e Dashurisė, qė tė kemi mundėsi tė vjelim frutat e saj nė vitin nė vijim. Tė kemi me se tė ushqehemi nė tryezėn e urtėsisė e tė dashurisė, ku do tė merr pjesė edhe krijuesi ynė, Zoti i gjithėdijshėm. Ky ėshtė mesazhi ynė pėr kėtė Vit tė Ri. Urime dhe gėzime! Kryeredaktori: H. Hamėzbala - poet
NEKTARI I KULTURĖS SĖ MULTIUNIVERSIT NESĖR DIJA DHE PARADIGMAT E REJA Prej agimit deri nė perėndim. Lindja dhe perėndimi. Tashėm ėshtė bėrė e natyrshme qė kultura botėrore tė ndahet nė kulturė lindore dhe perėndimore. Ndonėse kėto kultura i kanė marrė dhe i kanė dhėnė shumēka njėra-tjetrės, janė bėrė si tė veēanta... Truri ndahet nė dy pjesė: Hemisfera e djathė e trurit udhėheq me ndjenjat (shpirtėrore), kurse ajo e majta ėshtė e dedikuar pėr tė folurit dhe pėr intelekt (mendor) dhe paradigma. Nė mėnyrė mė koncize mund tė thuhet se kultura lindore ėshtė shpirtėrore, kurse kultura perėndimore ėshtė mendore. Megjithkėtė, ky dallim nuk ėshtė aq i madh sa mendojnė disa. Ne po pėrpiqemi kėtu qė unitetin midis kulturės lindore dhe asaj perėndimore ta paraqesim nė mėnyrė tė figurshme. Ta zėmė se mu nė zenit tė kėtyre kulturave ėshtė.... Mr. H. Thaqi
Bioenergji REIKI Reiki ėshtė term japonez qė ka domethėnie "energji universale jetėsore" ose ndryshe "energji e Perėndisė. Ēdo gjė qė jeton: njerėzit, shtazėt, bimėt kanė nevojė pėr kėtė energji; ajo gjendet kudo pėrreth nesh, nė atmosferė. Tibetanėt qysh para mijėra vjetėsh e kanė kuptuar thellė rėndėsinė e kėsaj energjie, tė cilėn e kanė pėrdorur pėr tė shėruar trupin, pėr ta harmonizuar shpirtin dhe pėr ta ruajtur vetėdijen. Kjo dukuri mė vonė ėshtė pėrhapur edhe nė Indi, Japoni, Egjipt dhe disa vende tė tjera tė botės... Reiki ėshtė njė metodė e mjekimit qė mund ta mėsoj secili njeri, pavarėsisht nga profesioni. Por, para se tė filloni mėsimin duhet ta gjykoni veten se a mund t'u pėrmbaheni pesė rregullave tė dr. Usulit, e kėto janė.... Mr. K. Sahatēiu - fizioterapeut dhe mjeshtėr i reikit
Shkolla e lumturisė bashkėshortore GADISHMĖRIA PĖR BASHKĖSHORTĖSI Ēdo ditė me mijėra njerėz tė rinjė hynė nė bashkėshortėsi. Por shumicėn e tyre akti i martesės shėnon njė jetė tė lumtur bashkėshortore. Ēdo ēift nė jetėn e pėrbashkėt bashkėshortore dėshiron tė ketė jetė tė lumtur. Mirėpo, njė numėr i madh bashkėshortėsh nuk mund tė jenė tė lumtur nė jetėn bashkėshortore. Ēdo ēift i ri duhet tė jetė i pėrgatitur pėr bashkėshortėsi si dhe pėr bashkėsi familjare. Gadishmėria pėr bashkėshortėsi pėrfshin gadishmėrinė fizike dhe morale; ēiftet bashkėshortore nė jetėn e tyre duhet tė kenė pajtueshmėri dhe mirėkuptim tė pėrbashkėt... Tė rinjtė dhe tė rejat qė janė tė edukuar nė atė mėnyrė qė mė lehtė t'u adaptohen situatave tė reja dhe njerėzve tė ndryshėm, ata mė shpejtė dhe mė mirė mund t'i adaptohen dhe t'i pėrshtatėn bashkėsisė bashkėshortore. Disa njerėz pėr nga natyra janė tė vrazhdė, prandaj atyre vėshtir u vie t'i ndėrrojnė qendrimet dhe idetė e veta pėr tė fituar shokė tė rinjė ose t'i pėrshtatėn situatės tjetėr nė tė cilėn ndodhen... Mr.sci. E. Ēesko - psikoterapeut
Neuropsikiatri NEUROZA KONVERZIVE Neuroza konverzive (histeria) si sėmundje shpirtėrore (mentale) ka qenė e njohur qysh moti, qė nga koha e Hipokratit dhe e Galenit. Me emrin histeri kėtė sėmundje e ka emėruar Hipokrati (shek. IV p.e.r.). Hipokrati ka supozuar se kjo sėmundje paraqitet te femrat qė nuk lindin fėmijė (sterile), ku mitra e tyre qė kėrkon fėmijė shėtit nėpėr trup dhe duke u ndalur nė ndonjė organ ose pjesė tė trupit, shkakton ēregullimin e funksionit tė tyre ose paralizėn. Mė vonė ėshtė paraqitur mendimi se histeria paraqitet nė raste tė abstinencės seksuale, ku mitra e pakėnaqur shkakton simptomet e sėmundjes. Shumė shekuj mė vonė u vėrejt se kėto supozime nuk ishin tė vėrteta, pasi qė nga histeria ishin sėmur edhe meshkujt... Shkencėtarėt mendojnė se histeria paraqitet mė shpesh tek ata persona qė kanė predisponim gjenetiko-biologjik pėr t'u sėmur nga kjo sėmundje, dhe se mė tepėr sėmurėn femrat se sa meshkujt... Dr. N. Ejupi - mjek
Nga bota misterioze e magjisė MAGJIA Magjia definohet si dituri e shenjtė ose si dituri e tė gjithė diturive. Midis magjisė dhe mistikės nė tė vėrtet ka pak dallim. Tė gjitha dituritė, pavarėsisht si janė krijuar, krijohen nė bazė tė diturisė universale. Shumė sekte dhe shumė rrugė tė zhvillimit spiritual-shpirtėror me fjalėn magji kuptojnė njė lloj cytjeje tė nxitur me fuqi magjike. Prandaj, posa tė pėrmendet fjala magji, shumė persona ndjejė frikė... Qė nga kohėt e hershme personat e ashtuquajtur "Magosėt" janė trajtuar si persona tė lartėsuar-tė dedikuar, tė iluminuar- tė ndriquar dhe kėshtu fjala magji rrjedh nga profesioni i tyre i lartė... Dua tė pėrmend atė qė ėshtė me shumė interes pėr tė mirėn dhe tė keqėn. Ēdo element kozmik e ka anėn ose rolin e vet, qė ne pastaj njėren e kemi quajtur pozitive e tjetrėn negative; njėrėn shkak e tjetrėn pasojė; njėrėn krijim e tjetrėn rrėnim. Relegjionet e ndryshme nė botė, elementet ambientale aktive i pėrshkruajnė si tė mira, ndėrsa anėn tjetėr negative e emėrtojnė si tė keqe. Kėto janė: e mira dhe e keqja, e bardha dhe e zeza, dita dhe nata, femra dhe mashkulli... S. Basha - parapsikolog
Astronomi MARSI - PLANET I MISTREVE Siē dihet, ligjeve tė evolucionit u janė tė nėnshtruara tė gjitha format e jetės, kėshtu qė, gjithēka lėviz drejt formės mė tė lartė dhe mė tė pėrsosur tė egzistencės. Ndaj edhe njeriu si pjesė pėrbėrėse e mikro dhe makro kozmosit anon kah format mė tė larta e mė tė pėrsosura tė dijes. Apetitet e tij pėr zbulime tė reja nė tė gjitha sferat u shtuan edhe mė shumė me pėrparimin e teknologjisė moderne... Intersim i posaēėm iu kushtua edhe eksplorimit tė kozmosit dhe mistereve tė tij. Me aterrimin e njeriut nė Hėnė u bė njė hap shumė i vogėl drejt hapėsirave tė pafund tė gjithėsisė, por shumė i madh pėr njerėzimin... Fjala planet, qė nė greqisht do tė thotė endacak, ėshtė trashėguar nga Aristoteli, i cili secilin planet e vendosi nė sfera tė posaēme kristalore, ndėrsa Tokėn e la si qendėr tė tyre. Mė vonė me zbulimin e teleskopit, u bėnė ndyrshime tė mėdha nė tė menduarit pėr gjithėsinė, gjė qė pruri deri te ndryshimet revolucionare nė lėmin e astronomisė... S. Krasniqi - piktor
Zona e muzgut BUKUROSHJA E NATĖS Nata pėrplot hėnė, si e krijuar pėr shėtitje. Gjersa vozitte veturėn ngadalė nėpėr pyllin e dendur prej frashėri, R. H. nga Lubinja e Prizrenit nuk mendonte asgjė tjetėr, pėrpos qė e pėrjetonte me kėnaqėsi atė natė tė mrekullueshme tė spėrkatur me hėnė tė argjendtė... Nė njė ēast, njėzetetetėvjeēari vėrejti nė fund tė pyllit njė diēka tė bardhė, tė paqartė. Dhe gjersa mendonte dhe pėrpiqej t'ia qėllonte se ēka mund tė jetė, hija e bardhė ia bėnte me dorė dhe nė mėnyrė tė qartė dėshironte t'i tregonte qė tė ndalej. Pas njė vozitjeje tė shkurtėr, arriti pranė saj dhe pa vashėn me fustan tė bardhė:
R. Kasi - gazetar
Fitoterapi BIMĖT NĖ SHĖRBIM TĖ SHĖNDETIT Pėrderisa mė tregonte pėr llojet e ndryshme tė bimėve mjekuese, nė malet e mrekullueshme tė Sharrit, xha Ademi krenohej pėr shėndetin e tij. "Asnjėherė nuk mė ka dhimbur dhėmbi; asnjėherė nuk kam pasur Probleme me lukth e tretje tė ushqimit", thoshte xha Ademi dhe duke buzqeshur e me krenari tregonte dhėmbėt e bardhė e nė numėr dhe bėnte me gisht drejt bimėve. "Unė kurr nuk pi ujė. Gjithnjė pi ēajėra tė nxehta nė vend tė ujit. Nuk ėshtė e thėnė qė ēajėrat gjithmon tė jenė tė nxehta. Unė pi edhe ēajėra tė ftohta dhe tė akullta, sidomos nga bar'i i hajdutit (barpezmi), ēaj i egėr (trauma ose trumėza angjelika)"... M'u kujtua edhe tregimi i njė mjeku zyrtar pėr njė familje mbretėrore tė shekullit tė kaluar, qė kishin vdekur nė mosh tė re ngase kishin pėrdorur vetėm ushqime tė botės shtazore, pra, nė munges tė vitaminave qė organizmi i merr nga bota bimore. Madje dhe mė bėnte me dije i njėjti mjek se shumė sėmundje kancerogjene dhe ēregullime tė qarkullimit tė gjakut dhe zemrės vijnė nga ushqimi kryesisht shtazor... A. Gjinovci
Nga pėrvoja mistike e njerėzve tanė NGJARJE QĖ TĖ LĖNĖ PA MEND Nė lagjen "Tusus" tė Prizrenit ndodhet shtėpia e A. Sh. Nga Prizreni, ku qe shumė vite me radhė jeton me plakėn e tij dhe katėr djem, tė gjithė tė martuar...Kanė dy gjelltore: njė nė Prizren dhe tjetrėn nė Pejė, ku fitojnė mirė... Dhe tė gjitha premisat materiale janė tė favorshme, qė do tė duhej tė mundėsonin njė jetė tė qetė familjare dhe njė kėnaqėsi nė gjithė atė begati e nė gjithė ato tė mira materiale, por - njė hall qė i ka rėnė mbi kokė kėsaj familjeje, nuk u lė qetėsi e as kėnaqėsi shpirtėrore anėtarėve tė saj. Qe tri vjet me radhė reja e djalit tė vogėl tė xha A., N., me prejardhje nga K. ėshtė e sėmurė rėndė nga njė sėmundje shpirtėrore. Kurr mė parė nuk ka qenė e sėmurė. ..Forca tė panjohuar e sulmojnė, e mundojnė, e lodhin...Madje edhe e rrahin...E rrahin shpinės edhe kėmbėve... "Njėkohėsisht me kėtė, nė shtėpinė tonė filluan tė ndodhin disa fenomene misterioze. Fenomene tė pashpjegueshme e tė ēuditshme, sa pėr njė njeri qė nuk ka pasur rast t'i pėrjetoj kėto vėrtet duken tė pabesushme..." H. Hamėzbala
Shtigjet e ngritjes shpirtėrore dhe tė vetėrealizimit FORCA E TĖ MENDUARIT POZITIV Mungesa e vetėbesimit ėshtė njė ndėr problemet e mėdha qė sot i preokupon shumė njerėz. Nė njė universitet, nė SHBA, janė anketuar 600 studentė tė psikologjisė, tė cilėt janė lutur tė potencojnė problemin mė tė rėndė preokupues. 75% e tyre theksuan mungesėn e vetėbesimit... Me plot bindje mund tė paramendojmė se e njėjta pėrqindje vlen edhe pėr popullatėn nė pėrgjithėsi. Kudo takon njerėz qė vuajnė nga ndjenja e pasigurisė dhe e paaftėsisė, tė cilėt dyshojnė nė forcat e veta. Ata nuk kanė besim nė aftėsitė e tyre pėr t'u ballafaquar me pergjegjėsinė ose pėr tė shfrytėzuar ēdo mundėsi qė u jepet. Rregullisht janė tė kapluar nag frika se diēka nuk do t'u vejė si duhet. Nuk u besojnė aftėsive tė tyre pėr tė qenė ata qė duan dhe pėr kėtė e detyrojnė vetėn tė kėnaqėn me diēka qė ėshtė mė pak nga ajo qė janė tė aftė. Me mijėra e mijėra tė tillė njerėzish e kalojnė jetėn tė humbur e tė frikėsuar. Ndėrkaq, nė numrin mė tė madh tė rasteve parandjenjat e aftėsive tė tilla nuk u janė tė domosdoshme... V. Bytyqi
...dhe shumė artikuj tė tjerė si:
|
